Cząsteczka kwasu difosforowego o wzorze H₄P₂O₇ ma podobną strukturę do kwasu ortofosforowego H₃PO₄. W cząsteczce tej atomy fosforu są połączone ze sobą poprzez atom tlenu.

1. Narysuj wzór elektronowy kreskowy kwasu difosforowego.

2. Określ typ hybrydyzacji atomu fosforu.

Tlenek chloru(I,V) ma wzór Cl₂O₃. Występuje on w trzech różnych strukturach. W jednej z nich atomy chloru są ze sobą połączone bezpośrednio a wszystkie atomy tlenu są przyłączone tylko do jednego atomu chloru.
^{J. Phys. Chem. A 1997, 101, 7145-7153}

Narysuj wzór elektronowy kreskowy opisanej cząsteczki.

..........................................................................

Określ kształt cząsteczki i typ hybrydyzacji centralnego atomu chloru.

kształt cząsteczki: .......................
typ hybrydyzacji: .........................

Cząsteczka tlenku azotu(IV) N₂O₄ powstała w wyniku połączenia dwóch cząsteczek NO₂. Ma ona budowę płaską i zawiera wiązanie N-N.

Narysuj wzór elektronowy kreskowy cząsteczki tlenku azotu(IV) i określ typ hybrydyzacji atomu azotu oraz liczbę wiązań σ i π.

Wzór cząsteczki ..........................................

Typ hybrydyzacji N: ....................................

Liczba wiązań σ: ...........  Liczba wiązań π: .............

  1. Narysuj wzór elektronowy kreskowy cząsteczki tlenku azotu(IV) uwzględniając jej kształt i określ typ hybrydyzacji orbitali walencyjnych atomu azotu.

Wzór cząsteczki .............................
Typ hybrydyzacji: ...........................

2. Uzupełnij zdania.

Tlenek azotu(IV) reaguje z wodą zgodnie z równaniem .............................................................
W reakcji tej wykazuje on wlaściwości .......................................

Na rysunku przedstawiono niepełny wzór elektronowy cząsteczki HN₃.

1. Uzupełnij wzór rysując odpowiednie wiązania i pary elektronowe.

2. Określ typ hybrydyzacji środkowego atomu azotu:  ............

3. Uzupełnij informacje dotyczace cząsteczki HN₃.

Liczba wiązań σ: ........ Liczba wiązań π: ........

Liczba wiązań kowalencyjnych nie spolaryzowanych: .......

Liczba wiązań kowalencyjnych spolaryzowanych: .......

W większości przypadków atomy chcą uzyskać trwałą konfigurację elektronową najbliższego w układzie okresowym gazu szlachetnego i mieć na ostatniej powłoce 8 elektronów (oktet). Niektóre atomy mają jeszcze do dyspozycji wolny orbital d i dlatego mogą uzyskać tzw. rozszerzony oktet (atomy hiperwalencyjne), czyli nie spełniać reguły oktetu. Z kolei niektóre atomy mogą mieć mniej niż 8 elektronów (atomy hipowalencyjne).

Spośród poniżej wymienionych wzorów wybierz te, które zawierają atomy hiperwalencyjne i te, które zawierają atomy hipowalencyjne.

MgCl₂, AlCl₃, NH₃, BF₃, SF₆, PCl₅, N₂O₃  

Cząsteczki z atomem
a) hiperwalencyjnym: ........................................
b) hipowalencyjnym: .........................................

Chlorek berylu w stanie stałym zbudowany jest z jonów, natomiast w stanie gazowym z cząsteczek, w których atomy powiązane są wiązaniami kowalencyjnymi.

1. Narysuj wzory elektronowe kreskowe chlorku berylu w stanie stałym i w stanie gazowym.

a. w stanie stałym ................................
b. w stanie gazowym ..............................

2. Wybierz właściwe dokończenie zdania.
Atom berylu w chlorku berylu
A. ma dublet elektronowy tylko w stanie stałym
B. ma oktet elektronowy tylko w stanie stałym
C. spełnia regułę oktetu tylko w stanie gazowym
D. ma dublet elektronowy w stanie stałym i w stanie gazowym
E. ma dublet elektronowy w stanie stałym a oktet w stanie gazowym 

3. Wybierz właściwą odpowiedź.
Atom berylu jest zhybrydyzowany, jeśli chlorek berylu występuje
A. tylko w stanie stałym
B. tylko w stanie gazowym
C. w stanie stałym i w stanie gazowym

4. Uzupełnij.
Atom berylu w chlorku berylu wykazuje hybrydyzację ........................ (sp / sp² / sp³) a cząsteczka ma kształt ......................

W jednym z tlenków chloru stosunek masowy tlenu do chloru wynosi 8:35. Tlenek ten ulega reakcji fotodysocjacji, podczas której pod wpływem światła rozkłada się na pierwiastki. 

Zad.1. Za pomocą odpowiednich obliczeń ustal wzór tego tlenku. Przyjmij M Cl = 35g/mol
Zad.2. Napisz równanie reakcji fotodysocjacji tego tlenku uwzględniając warunki.
Zad.3. Narysuj wzór elektronowy kreskowy tego tlenku uwzględniający kształt cząsteczki.
Zad.4. Określ typ hybrydyzacji atomu tlenu w cząsteczce tego tlenku.
Zad.5. Uzupełnij zdanie
Wiązanie Cl-O jest ................. (krótsze niź / dłuższe niż / takie same, jak) wiązanie H-O, ponieważ ..............................

Dla cząsteczki nadtlenku wodoru H₂O₂:

a) narysuj wzór elektronowy kreskowy

...................................................

b) określ typ hybrydyzacji atomów tlenu: ....................

c) wyznacz liczbę przestrzenną dla atomu tlenu ................

d) określ liczby wiązań:
         - kowalencyjnych niespolaryzowanych: .......
         - kowalencyjnych spolaryzowanych ......
         - jonowych: ................
         - koordynacyjnych: .....

Strukturę cząsteczki jednego z tlenków fosforu przedstawia wzór poniżej. Zbudowana jest ona z 6-członowych pierścieni składających się z atomów fosforu połączonych ze sobą mostkami tlenowymi -P-O-P-. 

1. Napisz wzór sumaryczny tego tlenku: .............
2. Podaj jego nazwę: ..............................................

3. Podaj liczby dotyczące tej cząsteczki
a. ilość pierścieni w cząsteczce: ..........
b. ilość wiązań σ: ..........
c. ilość wiązań π: ..........
d. ilość atomów tlenu przyłączonych do 1 atomu fosforu: ........
e. ilość mostków tlenowych: .........

4. Określ typ hybrydyzacji
a. atomów fosforu: ...........
b. atomów tlenu: ...............

Strukturę cząsteczki jednego z tlenków fosforu przedstawia wzór poniżej. Zbudowana jest ona z 6-członowych pierścieni składających się z atomów fosforu połączonych ze sobą mostkami tlenowymi -P-O-P- oraz z zewnętrznych atomów tlenu.

1. Napisz wzór sumaryczny tego tlenku: .............
2. Podaj jego nazwę: ..............................................

3. Podaj ilości
a. wiązań σ: ..........   
b. wiązań π: ..........
c. wiązań P-O w pierścieniu krótszych: ........
d. wiązań P-O w pierścieniu dłuższych: ....... 
e. atomów O związanych z 1 atomem P: ......

4. Określ typ hybrydyzacji atomu fosforu:  ...........

5. Podaj liczby atomów tlenu o hybrydyzacji
a. sp: ..........   b. sp²: ...........   c. sp³; ..........

a) narysuj wzór elektronowy kreskowy chlorku amonu

b) określ liczbę wiązań w chlorku amonu
- kowalencyjne niespolaryzowane .............
- kowalencyjne spolaryzowane ...........
- jonowe .......................
- koordynacyjne ............

 

Wybierz wzór cząsteczki, w której występują wiązania spolaryzowane, ale sama cząsteczka nie jest polarna.

H₂O,   HCCl₃,  CO,   CF₄,   NH₃ 

Dla wybranej cząsteczki 
a) narysuj wzór elektronowy
b) określ kształt
c) określ typ hybrydyzacji atomu centralnego

Narysuj wzór elektronowy kreskowy cząsteczki i określ ilość poszczególnych rodzajów wiązań w nadtlenku potasu K₂O₂.

Wzór elektronowy: ......................................

Rodzaje wiązań:
- kowalencyjne .........
- spolaryzowane .......
- jonowe ..................
- koordynacyjne .......