Próbna 2013 / Zadanie 32. (0-4)

Przeprowadzono doświadczenie, podczas którego do zakwaszonego roztworu alaniny dodawano kroplami wodny roztwór wodorotlenku sodu i za pomocą pehametru mierzono pH mieszaniny reakcyjnej. Otrzymane wyniki umieszczono na wykresie ilustrującym zależność pH mieszaniny od objętości dodanego roztworu wodorotlenku sodu (w jednostkach umownych). Literami A, B i C oznaczono formy alaniny, w jakich występuje ona w roztworach wodnych.

a) Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) tych form alaniny A i C, które dominują w mieszaninie reakcyjnej o wartościach pH odpowiadających punktom zaznaczonym na wykresie.

Wzór formy A ...............................................

Wzór formy C ...............................................

b) Napisz w formie jonowej skróconej, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) reagentów organicznych, równania dwóch kolejnych reakcji, które zaszły podczas tego doświadczenia.

1. ................................................................................................

2. ................................................................................................

c) Spośród form alaniny A, B i C wybierz te, które tworzą sprzężone pary kwas-zasada Brønsteda. Uzupełnij tabelę, wpisując odpowiednie litery.

d) Uzupełnij poniższe zdania, podkreślając wzory odpowiednich grup w każdym nawiasie.

1. Właściwości alaniny w wodnym roztworze o pH równym pI uwarunkowane są zasadowym charakterem grupy (–COO^– / –COOH) i kwasowym charakterem grupy (–NH₂ / –NH₃⁺).

2. Ponieważ grupa –COOH ma silniejsze właściwości kwasowe niż grupa –NH₃⁺, podczas zakwaszania roztworu alaniny o odczynie zasadowym najpierw nastąpi przyłączenie protonu do grupy (–COO– / –NH₂), a dopiero przy większym stężeniu jonów wodorowych – do grupy (–COO– / –NH₂).

Próbna 2013 / Zadanie 37. (0–2)

Poniżej przedstawiono fragmenty wzorów oznaczone numerami I–III ilustrujące wiązania tworzące strukturę białek.

a) Podaj nazwy wiązań I, II i III.

I: .......................... II: ............................ III: ..............................

b) Uzupełnij poniższe zdania, wpisując odpowiednie określenie wybrane spośród podanych.

I II III disiarczkowe jonowe peptydowe pierwszorzędowa drugorzędowa trzeciorzędowa

Za strukturę pierwszorzędową białka odpowiadają wiązania oznaczone numerem ........ .

O strukturze, która jest określana jako α lub β, decydują wiązania oznaczone numerem ....... .

Wiązanie oznaczone numerem I jest jednym z wiązań stabilizujących strukturę ............................ . Stabilizują ją również wiązania ...............................
występujące pomiędzy resztami aminokwasowymi.

^[2011]  Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane poniższym rysunkiem.

W obu probówkach nastąpiła zmiana barwy wskaźników.

Zadanie 1.

Korzystając z przeprowadzonego doświadczenia, określ charakter chemiczny substancji X.

................................................................

Zadanie 2.

a) Spośród wymienionych związków: benzen, etanol, propanal, kwas aminoetanowy (glicyna) wybierz ten, którego użyto w doświadczeniu jako substancję X, i napisz jego nazwę.

...................................................................................................................

b) Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji przebiegających w probówkach I i II. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe).

Probówka I: ...............................................................................................

Probówka II: ...............................................................................................