Powrót
ID:1118 2015 S / Zadanie 3. (1 pkt)
Uzupełnij poniższy schemat poziomów energetycznych, tak aby ilustrował on rozmieszczenie elektronów w atomie miedzi (w stanie podstawowym) w podpowłokach 3d i 4s.

3d [     |     |     |     |     ]      4s [     ]


ID:1119 2015 S / Zadanie 2. (1 pkt)
Zaznacz wszystkie pierwiastki należące do IV okresu, które spełniają następujący warunek: w powłoce walencyjnej atomu pierwiastka w stanie podstawowym tylko jeden elektron jest niesparowany. Wstaw znaki x w poniższym fragmencie układu okresowego.
src=/zadania/zfoto/1119_zadania.gif



ID:2161

2015 S / Informacja do zadań.
Krzem ulega reakcji z roztworami wodorotlenków litowców, w wyniku czego tworzy krzemiany litowców o wzorze ogólnym Me2SiO3. Krzem tworzy z wodorem związki zwane silanami, których struktura jest analogiczna do struktury węglowodorów nasyconych i wyraża się ogólnym wzorem SinH2n+2. Cząsteczka najprostszego silanu zawiera jeden atom krzemu. Wszystkie silany są nietrwałe w obecności tlenu – ich pary zapalają się w zetknięciu z powietrzem.

Zadanie 20. (1 pkt)
Napisz w formie jonowej równanie reakcji krzemu z zasadą sodową.

....................................................................................................

Zadanie 22. (1 pkt)
Napisz, stosując wzór ogólny silanów, równanie reakcji ich całkowitego spalania.

....................................................................................................



ID:2167

2015 S / Zadanie 7. (2 pkt)
Reakcja zaszła zgodnie z równaniem: Mg + 2HCl → MgCl2 + H2
Oblicz, ile cm3 kwasu solnego o stężeniu 2mol·dm–3 potrzeba do całkowitego roztworzenia 2 gramów magnezu. Wynik zaokrąglij do jedności.



ID:2169 2015 S / Zadanie 9. (3 pkt)
Reakcja przebiegła zgodnie z równaniem Mg + 2HCl → MgCl2 + H2.
Wykonaj obliczenia i oceń, czy wodór wydzielony w reakcji 2 gramów magnezu z nadmiarem kwasu solnego w temperaturze 20 ºC i pod ciśnieniem 1005 hPa zmieści się w cylindrze miarowym o pojemności 1000 cm3.
Uniwersalna stała gazowa R = 83,1dm3·hPa·mol–1·K–1.


ID:2172 2015 S / Zadanie 12. (1 pkt)
W odpowiednich warunkach cyklopropan przekształca się w propen według schematu
cyklopropan (g) → propen (g)

Napisz równanie opisanej reakcji. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) lub uproszczone.


ID:2173

2015 S / Zadanie 13. (2 pkt)
Szybkość przemiany zachodzącej wg schematu
cyklopropan → propen
jest wprost proporcjonalna do stężenia molowego cyklopropanu i wyraża się równaniem v=k·ccyklopropanu. W temperaturze 500 ºC stała szybkości tej reakcji k wynosi około 7 s–1.Na podstawie: P.W. Atkins, Chemia fizyczna, Warszawa 2001.

W reaktorze o objętości równej 1 dm3 umieszczono 12 moli cyklopropanu i ogrzano do temperatury 500oC. Stwierdzono, że po 17 minutach od momentu zapoczątkowania reakcji liczba moli cyklopropanu wyniosła 6, po 34 minutach wyniosła 3, a po 51 minutach była równa 1,5.

13.1. Oblicz szybkość opisanej reakcji w następujących momentach:
− początkową, v0
− po 17 minutach od momentu zapoczątkowania reakcji, v1
− po 34 minutach od momentu zapoczątkowania reakcji, v2
− po 51 minutach od momentu zapoczątkowania reakcji, v3.
Wypełnij poniższą tabelę.

Czas, minuty 0 17 34 51
Szybkość, mol ·dm−3 ·s−1 v0=... v1=... v2=... v3=...


13.2. Zaznacz literę P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeżeli jest fałszywe.

Stosunek v1/v0 jest równy stosunkowi v2/v1 oraz v3/v2 i wynosi 1/2. P F
Okres półtrwania cyklopropanu w opisanej reakcji jest równy 17 minut. P F
Szybkość opisanej reakcji jest wprost proporcjonalna do odwrotności czasu, można więc ją wyrazić równaniem: v = a/t, w którym a oznacza wielkość stałą, zaś t oznacza czas. P F

 



ID:2174 2015 S / Zadanie 14. (3 pkt)
Kwas szczawiowy (etanodiowy) to najprostszy kwas dikarboksylowy o wzorze sumarycznym H2C2O4. Szczawian magnezu MgC2O4 jest bezbarwnym krystalicznym ciałem stałym, które trudno rozpuszcza się w wodzie. Kationy magnezu mają zdolność tworzenia z anionami szczawianowymi jonów kompleksowych o wzorze [Mg(C2O4)2]2–. Sole zawierające ten jon są rozpuszczalne w wodzie.
W poniższej tabeli przedstawiono informacje o rozpuszczalności w wodzie szczawianów wybranych metali w temperaturze pokojowej.
CaC2O4  Na2C2O4 K2C2O4  BaC2O4
praktycznie
nierozpuszczalny
 rozpuszczalny  rozpuszczalny
 praktycznie
nierozpuszczalny
Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jakościowa,
Warszawa 2001 oraz W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997.

14.1. Sformułuj hipotezę na temat zachowania szczawianu magnezu w kontakcie z roztworem zawierającym jony szczawianowe. Uwzględnij wytrącanie lub roztwarzanie związków magnezu.

................................................................................................................................

................................................................................................................................

14.2. Zaprojektuj doświadczenie, którego przebieg potwierdzi sformułowaną hipotezę.
Uzupełnij poniższy schemat − wpisz wzory soli wybranych spośród następujących:

− CaC2O4
− K2C2O4
− MgCl2
− MgCO3
Schemat doświadczenia:
zadania


14.3. Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji zachodzących w czasie doświadczenia.

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................




ID:2177

2015 S / Zadanie 11. (1 pkt)
W temperaturze 25oC sacharoza hydrolizuje w środowisku o odczynie kwasowym, tak że po upływie 192 minut reakcji ulega połowa początkowej ilości disacharydu. Oznacza to, że okres półtrwania sacharozy w opisanych warunkach jest równy 192 minuty.
Na podstawie: P.W. Atkins, Chemia fizyczna, Warszawa 2001.

Oblicz, po ilu minutach ulegnie hydrolizie w opisanych warunkach 75% początkowej ilości sacharozy. Wynik podaj w zaokrągleniu do jedności.
 



ID:2178 2015 S / Zadanie 16. (1 pkt)
Jodyna jest preparatem o działaniu odkażającym. Aby otrzymać 100,0 gramów jodyny, miesza się 3,0 gramy jodu, 1,0 gram jodku potasu, 90,0 gramów etanolu o stężeniu 96% masowych (pozostałe 4% masy stanowi woda) oraz 6,0 gramów wody. Powstała mieszanina jest ciemnobrunatnym roztworem.

Oblicz stężenie procentowe (w procentach masowych) etanolu w jodynie przy założeniu, że nie zaszła reakcja utleniania etanolu. Wynik zaokrąglij do pierwszego miejsca po przecinku.


ID:2179 2015 S / Zadanie 17. (2 pkt)
Jod rozpuszczony w etanolu ma ograniczoną trwałość. Reaguje z wodą obecną w roztworze, tworząc jodowodór i kwas jodowy(I) o wzorze HIO, który z kolei utlenia etanol najpierw do aldehydu, a następnie − do dalszych produktów. Aby zapobiec tym przemianom, do jodyny dodaje się rozpuszczalny w wodzie jodek potasu. W wyniku reakcji jodu cząsteczkowego z jonami jodkowymi powstają trwałe jony trijodkowe, dzięki czemu jod nie reaguje z wodą.
Na podstawie: www.doz.pl, A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2010
oraz R.T. Morrison, R.N. Boyd, Chemia organiczna, t. 1, Warszawa 2008.

Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji jodu z wodą oraz podaj wzór
utleniacza i reduktora.


Równanie reakcji: ........................................................................................................................

Wzór utleniacza: ..........................................

Wzór reduktora: .................................................


ID:2181

2015 S / Zadanie 18. (2 pkt)
Poniżej przedstawiono schemat reakcji kwasu jodowego(I) z etanolem.
HIO + CH3CH2OH + I2 → CH3CHO + I3 + H+ + H2O

Napisz w formie jonowej z uwzględnieniem oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równanie reakcji redukcji i równanie reakcji utleniania zachodzących podczas tej przemiany.

Równanie reakcji redukcji:  ...................................................

Równanie reakcji utlenienia: ..................................................



ID:2183 2015 S / Zadanie 19. (1 pkt)
Narysuj wzór elektronowy kwasu jodowego(I) HIO. Zaznacz kreskami wiązania chemiczne i wolne pary elektronowe.


ID:2184 2015 S / Zadanie 21. (2 pkt)
Krzem tworzy z wodorem związki zwane silanami, których struktura jest analogiczna do struktury węglowodorów nasyconych i wyraża się ogólnym wzorem SinH2n+2. Cząsteczka najprostszego silanu zawiera jeden atom krzemu.

Napisz wzór sumaryczny najprostszego silanu. Określ typ hybrydyzacji walencyjnych orbitali atomowych atomu krzemu w cząsteczce tego związku.

Wzór: ........................................................... Typ hybrydyzacji: ..........................................


ID:2185

2015 S / Zadanie 23. (2 pkt)
Standardowa molowa entalpia reakcji spalania kwasu benzoesowego opisanej równaniem C6H5COOH(s) + 71/2O2(g)→7CO2(g) + 3H2O(c) wynosi ΔspHoC6H5COOH=−3227 kJ/mol.
Standardowa entalpia tworzenia wody w ciekłym stanie skupienia ma wartość ΔtwHoH2O=−286kJ/mol, a standardowa entalpia tworzenia gazowego tlenku węgla(IV) wynosi ΔtwHoCO2=−394kJ/mol1.
Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk 2001.

Na podstawie powyższych danych oblicz standardową entalpię tworzenia kwasu benzoesowego w stałym stanie skupienia o ΔtwHox. Wynik podaj w zaokrągleniu do jedności.



ID:2187 2015 S / Informacja do zadań 26.–28.
W poniższej tabeli zestawiono wartości temperatury wrzenia (pod ciśnieniem 1013 hPa) alkanu, alkanolu, alkanalu i alkiloaminy o zbliżonych masach cząsteczkowych.
Numer związku Wzór związku Masa cząsteczkowa, u Temperatura wrzenia, ºC
I CH3CH2CH3 44 -42,2
II CH3CH2OH 46 78,3
III CH3CHO 44 20,7
IV CH3CH2NH2 45 16,6
  Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997.

Zadanie 26. (1 pkt)
Spośród związków o wzorach podanych w tabeli wybierz substancję najmniej i najbardziej lotną. Napisz wzory wybranych związków.

Wzór związku najmniej lotnego: .................................................................................................
Wzór związku najbardziej lotnego: .............................................................................................

Zadanie 27. (1 pkt)
Uszereguj związki o wzorach podanych w tabeli według wzrastającej siły oddziaływań występujących między cząsteczkami danego związku. Napisz numery, którymi oznaczono wzory tych substancji.

..............................................................................................................

Zadanie 28. (1 pkt)
Opisz przyczynę różnicy temperatury wrzenia alkanu i aldehydu oraz przyczynę różnicy temperatury wrzenia aldehydu i alkoholu. Odnieś się do budowy cząsteczek związków, których wzory wymieniono w tabeli.

Alkan i aldehyd: ..........................................................................................................................

Aldehyd i alkohol: ........................................................................................................................


ID:2188 2015 S / Informacja do zadań 29.–34.
Poniżej przedstawiono schemat przemian, którym poddano: dwa węglowodory − związek oznaczony numerem I i związek o wzorze CH3–CH2–CH=CH2 – a także ich pochodne.
zadania

Wodny roztwór związku III, który jest jedynym organicznym produktem reakcji 4., ma odczyn obojętny.

Zadanie 29. (1 pkt)
Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) organicznych związków o numerach I−III.

Związek I: ..............................................................................................................

Związek II: .............................................................................................................

Związek III: ............................................................................................................

Zadanie 30. (1 pkt)
Napisz nazwy systematyczne związków o poniżej podanych wzorach.

CH3–CH3–CH=CH2: ..........................................................................................

CH3–CH2–CHBr–CH3: ......................................................................................

Zadanie 31. (1 pkt)
Napisz, stosując wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych, równanie reakcji 2. i 3.

Równanie reakcji 2.:

...............................................................................................................................

Równanie reakcji 3.:

...............................................................................................................................

Zadanie 32. (1 pkt)
Określ mechanizm (elektrofilowy, nukleofilowy, rodnikowy) reakcji 1. i 2.

Mechanizm reakcji 1.: ........................................................................................

Mechanizm reakcji 2.: ........................................................................................

Zadanie 33. (1 pkt)
Określ, ile moli elektronów oddaje 1 mol związku II, gdy przekształca się w związek III w reakcji 4.

..............................................................................................................................

Zadanie 34. (1 pkt)
Napisz, jak zmienia się barwa wodnego roztworu Na2Cr2O7 zakwaszonego stężonym H2SO4 po wprowadzeniu do niego związku II (reakcja 4.).

..............................................................................................................................


ID:2190 2015 S / Zadanie 35. (1 pkt)
Napisz, czy wzór półstrukturalny CH3–CH2–CH=CH2 odpowiada dwóm izomerom geometrycznym cis-trans. Odpowiedź uzasadnij.


ID:2191 2015 S / Zadanie 36. (1 pkt)
Napisz, czy związek o wzorze półstrukturalnym CH3–CH2–CHBr–CH3 występuje w postaci pary enancjomerów. Odpowiedź uzasadnij.


ID:2193 2015 S / Informacja do zadań 37.–38.
Poli(alkohol winylowy), PVA, jest polimerem łatwo rozpuszczalnym w wodzie. Otrzymuje się go w reakcji transestryfikacji poli(octanu winylu). Reakcja transestryfikacji polega na wyparciu cząsteczki jednego alkoholu z grupy estrowej estru przez cząsteczkę drugiego alkoholu. Reakcja ta zachodzi w środowisku o odczynie kwasowym lub zasadowym zgodnie z następującym równaniem, w którym –R1, –R2 i –R3 oznaczają grupy węglowodorowe:
R1COOR2 + R3OH —H+lub OH → R1COOR3 + R2OH
Na podstawie: R.T. Morrison, R.N. Boyd, Chemia organiczna, Warszawa 2008.

Etapy syntezy poli(alkoholu winylowego) przedstawiono na poniższym schemacie.
I Otrzymywanie octanu winylu
zadania
II Otrzymywanie poli(octanu winylu)
matura
III Transestryfikacja poli(octanu winylu) do poli(alkoholu winylowego)
src=/zadania/zfoto/2193c_zadania.gif

Zadanie 37. (2 pkt)
Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) octanu winylu i poli(alkoholu winylowego).

Wzór octanu winylu ............................................................................................

Wzór poli(alkoholu winylowego)........................................................................

Zadanie 38. (2 pkt)
Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) monomeru poli(alkoholu winylowego).
Wyjaśnij, dlaczego PVA nie może być otrzymany bezpośrednio ze swojego monomeru.

..............................................................................................................................


ID:2196 2015 S / Informacja do zadań 39.–40.
Hydrolizę estrów katalizują zarówno zasady, jak i kwasy. W warunkach hydrolizy zasadowej kwas karboksylowy otrzymuje się w postaci soli, z której może on zostać wyparty przez mocny kwas nieorganiczny.
Na podstawie: R.T. Morrison, R.N. Boyd, Chemia organiczna, Warszawa 2008.

Zadanie 39. (1 pkt)
Napisz w formie jonowej skróconej równanie hydrolizy octanu etylu w środowisku zasadowym.

..............................................................................................................................

Zadanie 40. (1 pkt)
Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji, w której z soli kwasu octowego rozpuszczonej w wodzie otrzymuje się kwas octowy przez dodanie mocnego kwasu nieorganicznego.

...............................................................................................................................


ID:2203

2015 S / Informacja do zadań 41.–42.
Poniżej przedstawiono dwa schematy ciągów przemian A i B, ilustrujących dwa sposoby otrzymywania amin. Związki, których wzory oznaczono numerami I i III, są węglowodorami.

zadania

Zadanie 41. (2 pkt)
Reakcja nitrowania oznaczona na schemacie numerem 1. jest reakcją substytucji.
Stosując wzory półstrukturalne (grupowe) lub uproszczone związków organicznych, napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji 1. oraz określ jej mechanizm (elektrofilowy, nukleofilowy, rodnikowy).

Równanie reakcji 1.: ...........................................................................................................................

Mechanizm reakcji: .............................................

Zadanie 42. (2 pkt)
Napisz w formie cząsteczkowej równania reakcji oznaczonych na schemacie numerami 4. i 5. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych.

Równanie reakcji 4.:..............................................................................................................................

Równanie reakcji 5.:..............................................................................................................................
 



ID:2204 2015 S / Zadanie 43. (1 pkt)
Stała dysocjacji etyloaminy Kb w temperaturze 25 ºC ma wartość 4,4·10–4, a stała dysocjacji aniliny Kb w tej samej temperaturze jest równa 4,0·10–10.
Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997.

Napisz nazwę tej spośród wymienionych amin, która jest mocniejszą zasadą.

..................................................................................................


ID:2205 2015 S / Informacja do zadań 44.–45.
Poniżej przedstawiono nazwy oraz wzory pięciu aminokwasów białkowych. Budowę ich cząsteczek można zilustrować ogólnym wzorem R–CH(NH2)–COOH, w którym R oznacza atom wodoru lub łańcuch boczny.
zadania

Zadanie 44. (1 pkt)
Zaznacz literę P, jeżeli informacja jest prawdziwa, lub literę F, jeżeli jest fałszywa.
W łańcuchu bocznym cząsteczki treoniny występuje grupa -OH alkoholowa, natomiast w łańcuchu bocznym tyrozyny – grupa -OH fenolowa. P F
Łańcuch boczny kwasu asparaginowego zawiera grupę funkcyjną zdolną do dysocjacji jonowej. P F
Łańcuch boczny fenyloalaniny ma właściwości hydrofilowe. P F

Zadanie 45. (1 pkt)
Poniżej przedstawiono wzory dwóch dipeptydów powstałych w reakcji kondensacji kwasu asparaginowego i waliny.
src=/zadania/zfoto/2205b_zadania.gif
Wskaż dipeptyd (I albo II), który mógł być produktem częściowej hydrolizy łańcucha polipeptydowego naturalnego białka.

...............................................................................................................................



Powrót
Copyright 2011-2024Chem24.pl
Wszelkie prawa autorskie do treści zawartych w serwisie chem24.pl należą do właściciela portalu.
Treść strony i wszystkie elementy strony chem24.pl podlegają ochronie prawnej zawartej w przepisach o prawie autorskim.
Niedozwolone jest kopiowanie, rozpowszechnianie i udostępnianie innym użytkownikom bez zgody autora.

Niedozwolone działania stanowią okradanie autora i podlegają przepisom zawartym w Kodeksie Karnym.