Alkeny

Węglowodory nienasycone ⇒ czyli takie węglowodory, które zawierają wodór w ilości mniejszej niż maksymalnie możliwa.
Alkeny ⇒ węglowodory nienasycone zawierające wiązanie podwójne między atomami węgla.
Wzór ogólny: C_nH_2n

Wiązanie podwójne C=C jest krótsze i silniejsze niż wiązanie pojedyncze C−C.

---

Nazewnictwo alkenów

W nazwach nie podstawionych 2- i 3-węglowych alkenów lokant "1" opuszcza się (IUPAC).
CH₂=CH₂ eten, CH₂=CH−CH₃ propen
W pozostałych przypadkach musi być zachowany np. CH₂=CBr−CH₃ 2-bromoprop-1-en

Tworzenie nazw rozgałęzionych alkenów, gdy najdłuższy łańcuch węglowy zawiera wiązanie podwójne

Krok 1. Jeśli najdłuższy łańcuch łańcuch węglowy zawiera wiązanie C=C, to strukturę wyjściową stanowić będzie eten, propen, buten... itd. Każdą nazwę kończy się końcówką –en.

Krok 2. Oznacz liczbami atomy węgla zaczynając od atomu najbliżej położonego od wiązania podwójnego.

Krok 3. Dla łańcucha zawierającego więcej niż 3 atomy węgla podaj miejsce położenia wiązania podwójnego i wtedy końcówka wygląda tak: -1-en, -2-en, -3-en, -4-en.

Przykład. Penten C₅H₁₀. 

	pent−1-en
	pent−2-en

Krok 4. Na początku nazwy dodaj miejsca położenia grup alkilowych, jeśli takie są obecne.

4-metylopent-2-en

WAŻNE UWAGI zgodne z IUPAC
1. Użycie nazw 1-penten, 2-penten itp. jest błędne. Lokanty używa się przed częścią nazwy, której dotyczą.
2. Jeśli w cząsteczce znajduje się łańcuch węglowy nie zawierający wiązania podwójnego, który jest dłuższy niż łańcuch węglowy zawierający wiązanie podwójne, wówczas ten pierwszy jest ważniejszy i stosuje się inne zasady nazewnictwa (nie końcówkę -en)

Nazewnictwo zwyczajowe
H₂C=CH- winyl    np. chlorek winylu  H₂C=CHCl
H₂C=CH−CH₂−   allil   np. chlorek allilu  H₂C=CH−CH₂Cl

---

Własności fizyczne zmieniają się podobnie jak w alkanach - wraz z długością łańcucha węglowego wzrasta temperatura wrzenia, topnienia, gęstość.

---

Otrzymywanie alkenów Uwodornienie alkinów CH3–C≡C–CH3 + H2 —T., Depolimeryzacja Ogrzewanie polietylenu Utlenianie alkenów przez KMnO4 w środowisku H2C=CH2 + KMnO4 Reakcje alkenów Węglowodory nienasycone są bardziej ... Jest to spowodowane obecnością ... Alkeny ulegają reakcji addycji (przyłączania). Podczas reakcji addycji słabe ... i tworzą się dwa mocne wiązania σ. Addycja wodoru (katalityczne uwodornianie). Produktem u... alkan. Reakcja uwodorniania zachodzi ...stosuje się katalizatory, które obniżają energię aktywacji i reakcja może przebiegać w temperaturze pokojowej. Addycja bromu.  Produktem bromowania alkenów jest odpowiedni ... w temperaturze pokojowej i nie wymaga naświetlania. Reakcja ta może służyć do ... alkanów obserwuje się tu odbarwienie roztworu bromu. Tak samo przebiegają reakcje z chlorem a jod na ogół nie reaguje. Addycja chlorowodoru. Tak samo przebiegają reakcje ... jest zgodny z regułą Markownikowa. Addycja wody (hydratacja) Zachodzi w obecności ... temperaturze. Jest to reakcja odwracalna. Reguła Markownikowa W reakcjach addycji cząsteczek typu HX ...ą ilością atomów wodoru. Jeśli oba atomy... mają taką samą ilośÄ‡ atomów wodoru wówczas tworzy się ... Polimeryzacja Łączenie się cząsteczek (monomerów) w długie łańcuchy (polimery) Monomery - to proste związki, z których ... Musisz umieć: pisać równania reakcji polimeryzacji różnych alkenów i ich pochodnych Reakcje spalania Produktem spalania całkowitego jest tlenek węgla(IV) i woda a spalania niecałkowitego tlenek węgla(II) lub węgiel i woda C2H4 + O2 → 2C + 2H2O                spalanie niecałkowite Zobacz doświadczenia na YouTube: właściwości heksenu (R) Reakcje eliminacji Eliminacja - reakcja, w której ze związku Eliminacja cząsteczki wody (dehydratacja) Typ reakcji: eliminacja ... otrzymywania: a) ogrzewanie alkoholu ,,, katalizatora b) przepuszczanie par alkoholu ... temperaturze (350-400oC) Reakcja ta zachodzi również w obecności ... siarkowego(VI) jako katalizatora. Eliminacja cząsteczki chlorowodoru ... (E2 - w reakcji biorą udział 2 cząsteczki) Równoczesne oderwanie atomu ... od sąsiedniego atomu węgla. W przypadku dluższych łańcuchów moga powstać dwa produkty. H3C−CHCl−CH2−CH3 —KOH, ...  (81%) Reguła Zajcewa Reakcje eliminacji cząsteczek typu H-X (gdzie X to Cl, Br, I, OH) prowadzą do powstania .. grup alkilowych przy wiązaniu podwójnym C=C. Uwaga: Dla ... Zajcewa nie zachodzi. Tego typu reakcja to eliminacja Hofmanna o innym machanizmie. Inaczej: głównym produktem eliminacji cząsteczki H-X jest z... atomów wodoru. ŁatwośÄ‡ tworzenia się alkenów (trwałośÄ‡ alkenów): R2C=CR2 > ... Przykładowe reakcje z uwzględnionym produktem głównym   Reakcja dihalogenoetanu z cynkiem Cl–CH2–CH2–Cl + Zn → CH3–CHBr–CH2Br + Zn → Odwodornienie alkanów CH3–CH2–CH2–CH3 —T., p., kat. → Mechanizm reakcji eliminacji. Jednocześnie zachodzą procesy: 1) jon wodorotlenkowy odrywa ... 2) elektrony wiązania C−H pozostają ... i staje się jonem. Reakcja z manganianem(VII) potasu 3CH2=CH2 + 2KMnO4 + 4H2O → ...   W wyniku tej reakcji następuje odbarwienie roztworu ... reakcja z wodą bromową. Reakcje alkenów z manganianem(VII) potasu są reakcjami redoks. 3CH2=CH–CH2–CH3  + 2MnO4– + 4 H2O  →  (N) Produktem tej reakcji jest w pierwszej kolejności ... do kwasu karboksylowego. (N) Treści nieobowiązkowe dla zainteresowanych poza podstawą programową Dimeryzacja – łączenie się dwóch cząsteczek alkenów. Dimeryzacja 2-metylopropenu prowadzi do powstania dwóch izomerów:   Dieny Dieny - węglowodory, w których występują 2 wiązania podwójne. Przykłady 1,2- i 1,3- podaje pozycję wiązań podwójnych H2C=C(CH3)–CH=CH2