Białka to naturalne polimery (poliamidy) zbudowane z wielu reszt aminokwasów połączonych za pomocą wiązań amidowych (peptydowych). Podstawową informacją o budowie białek jest sekwencja - kolejność ułożenia aminokwasów w łańcuchu białka.
Pierwszorzędowa struktura łańcucha peptydowego to sekwencja aminokwasów w lańcuchu polipeptydowym.
Budowę peptydów zapisuje się za pomocą skróconych zapisów 3-literowych a w przypadku bardzo długich łańcuchów zapisów 1-literowych. Zawsze na początku umieszcza się aminokwas N-końcowy.
Drugorzędowa struktura białek to różne konformacje (struktury przestrzenne) łańcuchów peptydowych. Wynikają one z geometrycznej budowy cząsteczek a także z obecności wiązań wodorowych między grupami CO i NH, które stabilizują strukturę.
Struktura α - struktura helikalna (kształ linii śrubowej, helisy).
Struktura β - dwa łańcuchy peptydowe układają się równolegle do siebie (kształt harmonijki, pofałdowanej kartki).
Struktura trzeciorzędowa - łańcuchy mogą przybierać różne kształty, niezależnie od ich budowy drugorzędowej (np. kształt nitkowaty, kulisty, zwoje, sploty). Są one stabilizowane oddziaływaniami van der Waalsa, wiązaniami jonowymi, wiązaniami wodorowymi, mostkami disiarczkowymi (disulfidowymi) S-S−, które łączą różne łańcuchy peptydowe.
Struktura trzeciorzędowa to cecha charakterystyczna białek, której zniszczenie powoduje zmianę właściwości białka.
Czwartorzędowa struktura białek związana jest z istnieniem podjednostek zbudowanych ze struktur trzeciorzędowych.
Pełny tekst dostępny jest tylko dla zalogowanych |